Orkaan raast over wereldeconomie

De afgelopen weken raasde een orkaan de wereld over en ging opnieuw aan land in Amerika. Dit keer niet een meteorologische, maar een economische. Één van de grootse zakenbanken ging failliet, andere banken en verzekeraars werden voorlopig gered door miljarden dollars overheidssteun. Tevens konden we de afgelopen weken lezen dat diverse Nederlandse banken en verzekeraars rekening houden met enkele honderden miljoenen aan verliezen wegens afschrijving van belangen in deze bank. De aandelen van financiële instellingen reageerden heftig op deze ontwikkelingen. Na verdere miljarden-injecties van centrale banken wereldwijd herstelde het vertrouwen en dus ook de koersen weer.

De huizenmarkt in Amerika geldt als aanstichter van dit alles, maar dient eerder als slachtoffer te worden gezien. Dit vanwege het veel te ruimhartige financieringsbeleid, dat door banken is gevoerd. Er werd teveel geleend, niet alleen ver boven de koopsom, maar vooral ook aan mensen die dat qua inkomen niet konden betalen. Vele huiseigenaren kwamen daardoor in financiële problemen. Door de gestegen hypotheekrente nam de verkoopkans af en daalden de prijzen. Ook sommige Europese landen, waaronder Engeland, kampen met een prijsdaling. In  hoeverre zorgt de kredietcrisis voor onrust op de Nederlandse woningmarkt?

Een jaar geleden gingen de meeste voorspellers nog uit van een prijsstijging van 2 tot 4% in 2008 voor de Nederlandse woningmarkt, maar het geluid van criticasters die uitgingen van een prijsdaling was ook te horen. Ondanks een behoorlijke stijging van de hypotheekrente en een matig consumentenvertrouwen weten de prijzen zich gedurende de eerste acht maanden van 2008 goed te handhaven. Volgens de prijsindex van het Kadaster is de gemiddelde woningprijs 2,7% hoger dan in augustus 2007. Het aantal woningtransacties loopt echter wel drastisch terug. Tot en met augustus 2008 werden in Nederland bijna 122.000 woningen verkocht, ruim 8,5% minder dan in dezelfde periode van 2007. Deze daling vormt tevens de verklaring voor het feit dat er meer woningen te koop staan en dat de verkooptijd toeneemt. Toch lijkt de kredietcrisis hiervan niet de oorzaak. Belangstelling om te kopen is er zeker, maar kopers die zelf eerst hun woning willen verkopen moeten wachten en dat zorgt voor een stroperige en afwachtende markt. Deze ontwikkeling is jammer voor de groep zelf, omdat ze niet direct naar hun ideale woonplek kunnen doorstromen, maar doet ook de algehele economie geen goed. Elke woningtransactie levert immers een forse economische bijdrage in de vorm van werkgelegenheid bij makelaars, banken, notarissen, verhuizers en woninginrichters. Niet in de laatste plaats voor de staatskas, die hierdoor menig miljoen aan belastinginkomsten misloopt.