Bij het afsluiten van een hypotheek, bijvoorbeeld in verband met de aankoop van een woning, heeft de consument een enorme keuze en moet op veel zaken worden gelet. Niet zelden wordt hierbij veel waarde gehecht aan lage woonlasten cq een lage rente, voor een deel is dat zeker terecht. De bijkomende voorwaarden en de verschillende rentestructuren die banken hierbij hanteren, blijven dan onderbelicht, zeer zeker in het verleden. Je kunt voor een hypotheek rechtstreeks naar de bank gaan, maar de meeste hypotheken worden nog steeds afgesloten via een tussenpersoon. Dat kan een makelaar, hypotheekadviseur, assurantieadviseur of financiële planner zijn en deze mogen sinds 2006 hun beroep van erkend hypotheekadviseur alleen uitoefenen als zij een vergunning hebben van de Autoriteit Financiële Markten (AFM). De beroepsgroep staat dus onder zwaar toezicht en dient middels permanente educatie de vakkennis op peil te houden. Vanaf 2009 zijn bovendien de provisie structuren transparant gemaakt en dienen banken en adviseurs de kosten van het advies, expliciet en voorafgaand aan de afsluiting van een hypotheek of ander financieel product, aan u als consument kenbaar te maken. Er kan niets meer fout gaan, zou je denken.
Een aspect dat onlangs nadrukkelijk de media haalde en, zoals zo vaak, daarna aandacht kreeg in de nationale politiek, is de hoogte van de hypotheekrente bij verlenging van de hypotheek. Als consument denk je bij afsluiting een juiste keuze te hebben gemaakt, maar bij verlenging slaat de bank je met een tarief om de oren dat soms tot wel één procent hoger ligt dan het percentage dat op dat moment aan nieuwe klanten wordt gevraagd. Als trouwe klant word je dus bestraft met een fors hogere rente, een truc die al sinds mensenheugenis door een aantal banken wordt toegepast. De hypotheek oversluiten naar een andere bank is dan de enige optie. Ondanks het feit dat extra kosten moeten worden gemaakt aan afsluitprovisie, taxatie- en notariskosten, ontstaan lagere maandlasten en is men voordeliger uit. Uiteraard dient ervoor te worden gewaakt, dat na afloop van de rentetermijn de nieuwe bank het kunstje niet herhaalt. Politieke partijen vinden nu, dat onze nationale waakhond, de AFM, ook hierop toezicht moet gaan houden en banken op dit punt aan de ketting moet leggen. Ondanks de vele publicaties en berichten van bijvoorbeeld consumentenorganisaties blijft de gemiddelde Nederlander immers hardleers en diens kennis over financiële producten belabberd. Hoe objectief kan een advies van een bank zijn? Ja, zo lang het over de vergelijking van de eigen producten gaat, is dit mogelijk. Je eigen producten objectief vergelijken met de producten van een andere bank is echter teveel gevraagd. De rol van een professionele en onafhankelijke tussenpersoon lijkt dan ook nog lang niet uitgespeeld, zeker nu deze zich met een transparante beloningsstructuur ten opzichte van u waar moet maken. Voor een goed advies geldt nog altijd: de kost gaat voor de baat uit.