Geïnteresseerden in de woningmarkt zullen op Prinsjesdag tevergeefs in de miljoenennota gezocht hebben naar een zinnige bijdrage over de woningmarkt. Die was er niet, de zoekterm “woningmarkt” leverde in de online versie zelfs geen enkele verwijzing op. Toch zullen de komende maanden enkele beslissingen moeten worden genomen die van belang zijn voor de woningmarkt. De termijn van de verhoogde NHG grens loopt immers per 31 december van dit jaar af. De lobby om deze grens te handhaven is inmiddels gestart en honorering hiervan zou meer dan terecht zijn. De huidige grens kost nauwelijks iets en biedt kopers rentevoordeel (dus ook minder belastingaftrek) en extra zekerheid. De verlaging van de overdrachtsbelasting duurt tot 30 juni volgend jaar, ook hier heeft een wijziging een grote impact op het koopgedrag. De positieve resultaten van de verlaging zijn nog niet wat ervan werd verwacht, maar dat is door de verlaagde leenquote en de grote economische onzekerheid ook begrijpelijk. Zolang dit kabinet aan de macht is, verandert er niets op het gebied van beperking van de hypotheekrenteaftrek, de discussie woedt niettemin ondergronds voort.
De woningmarkt vormt een integraal onderdeel van de economie en het financiële beleid. De regering streeft naar een compacte en meer doelmatige overheid. In de headline staat letterlijk “Een sterke economie gaat samen met een compacte en doelmatig werkende overheid. Een overheid die geen onevenredig financieel en personeel beslag legt op de economie, een overheid die keuzes maakt en effectief opereert, zonder overbodige bestuurslagen, onnodige regels en ondoelmatige subsidies.” Een dergelijke doelstelling biedt perspectief voor veranderingen zou je zeggen. De praktijk is doorgaans weerbarstiger dan de theorie. Er wordt al tientallen jaren over de hervorming van de woningmarkt gepraat.
Toch zal het op een gegeven moment nodig zijn om de woningmarkt efficiënter te laten functioneren. Soms kan een eenvoudige maatregel de overheid miljoenen besparen, zonder dat dit de woningmarkt of economie in gevaar brengt. Zo zou de eenmalige aftrek van de hypotheekkosten kunnen worden afgeschaft. Op dit moment is er sprake van een dubbele aftrek, eenmalig en vervolgens gedurende de looptijd via de hypotheekrenteaftrek. Naast kostenbesparingen bij de belastingdienst, levert deze besparing al gauw een paar honderd miljoen per jaar op. Het lichte nadeel voor kopers valt, zeker door de verlaagde overdrachtsbelasting, te billijken. Dit is slechts één voorbeeld, ik kan me voorstellen dat we met z’n allen nog wel honderden ideeën kunnen bedenken.