De woningmarkt is in 2015 prima van start gegaan. De NVM makelaars verkochten in het eerste kwartaal 28.900 woningen, bijna 19 procent meer dan een jaar geleden. De cijfers over de eerste twee maanden van het Kadaster wijzen in dezelfde richting. De gemiddelde koopsom stijgt hierbij licht. Het herstel op de woningmarkt duurt al meer dan een jaar en zal naar verwachting ook de komende tijd aanhouden. De achterliggende omstandigheden zijn duidelijk: een positief consumentenvertrouwen, lage woningprijzen, een historisch lage hypotheekrente en stijgende huurprijzen. Mooie tijden voor kopers, verkopers en de makelaars, maar ook voor onze economie en werkgelegenheid.
Grappig dat sommige criticasters nu al donkere wolken boven onze woningmarkt zien hangen. Als gevolg van strengere Europese regels voor de banken zou de hypotheekrente al weer snel kunnen stijgen. Argument hierbij is dat Nederlanders meer hebben gefinancierd dan de overige Europeanen. De feiten liggen genuanceerd. De netto hypotheekschuld van alle Nederlanders samen bedraagt iets meer dan de helft van de totale woningwaarde. Door de slechte aanpak van de crisis zijn wel 1 miljoen jonge woningeigenaren onder water gezet. Huidige kopers beginnen direct met aflossen, het risico van onder water geraken is bij deze groep uiterst klein. Rentes worden door de Europese Centrale Bank vooral bepaald op basis van economische ontwikkelingen. De hoogte van de uiteindelijke hypotheekrente is verder afhankelijk van de marge die banken willen maken. De meeste hypotheken in Nederland vallen onder de Nationale hypotheekgarantie, een unieke regeling in Europa waarbij banken nauwelijks tot geen risico lopen.
De rente zal zeker niet eeuwig laag blijven, daar kun je gif op innemen. Het moment waarop rentes gaan stijgen, valt niet te voorspellen, dit blijft gissen. Laten we vooral genieten van de periode van herstel en de huidige lage hypotheekrente. De huidige kopers profiteren ervan, evenals woningeigenaren die jaren geleden een woning hebben gekocht en nu hun rente kunnen verlagen. Zij krijgen extra bestedingsruimte en ook dat is goed voor onze economie. Tenslotte profiteert onze schatkistbewaarder. Een lagere hypotheekrente betekent immers ook minder belastingteruggave door de belastingdienst. Een lage rente kan tevens zorgen voor licht stijgende woningprijzen. Dit hoeft geen doel op zich te zijn, maar zorgt er wel voor dat woningeigenaren, die de afgelopen jaren onbedoeld onder water zijn gezet, de komende jaren weer in een liquide positie kunnen komen. De kopers van nu zullen dit risico niet lopen. Door de verplichte annuïteiten aflossing van de hypotheek kunnen deze al direct beginnen met de opbouw van eigen vermogen ofwel overwaarde op de eigen woning. Mij lijkt dat de consument mans genoeg is om met een realistische blik naar de woningmarkt te kijken.