Ooit was de bouwsector en de woningmarkt het vlaggenschip van de Nederlandse economie. Maar het succes dreigde uit de hand te lopen. Hoge woningprijzen, hoge hypotheekschulden, onder andere dankzij onze vindingrijke spaarhypotheek. Volgens Brussel, maar ook volgens meerdere Nederlandse politici en economen moest de rem erop worden gezet. De bankencrisis in 2008 gaf hiervoor de eerste aanzet. De politiek wachtte af en economen en media zagen hun kans schoon en gooide hier en daar nog wat olie op het vuur. Het volk twijfelde en angst overheerste. Na enkele jaren van sudderen, pappen en nathouden bereikte de woningmarkt in 2013 haar dieptepunt. Het omzetvolume en de bijdrage aan de Nederlandse economie was gehalveerd. Honderdduizenden mensen hadden hun baan verloren en meer dan een miljoen huishoudens raakten onder water. De exacte schade zal nooit vast te stellen zijn, reken maar op een paar honderd miljard euro. In onze buurlanden België en Duitsland, niets van dit alles.
De crisisperiode werd gebruikt om de boel te saneren, de geliefde spaarhypotheek werd verboden en leencriteria werden fors bijgesteld. En Europa liet opnieuw van zich spreken, de ECB verlaagde de rente en houdt deze al jaren kunstmatig laag. Kopers van nu kunnen een hypotheek afsluiten tegen minder dan 2 procent rente. Maar ook veel bestaande hypotheken worden overgesloten waardoor lastenverlichting wordt gecreëerd en mogelijkheden voor extra consumptie ontstaan. Het herstel tekent zich af. Verliezers of winnaars, wijsheid of toeval, wie zal het zeggen. Feit is wel dat zonder de crisis de gemiddelde woningprijs uit 2008 met 2 procent inflatie/prijsstijging per jaar nu 300.000 euro zou hebben bedragen. Feit is ook dat de woningprijs na het dieptepunt van 2013 is gestegen van 213.000 naar 240.000 euro en nog steeds is de betaalbaarheid van een koopwoning beter dan ooit. Feit is ook dat het aantal onder water staande huishoudens zienderogen afneemt. Met een lichte prijsstijging in de komende jaren staat over 2 jaar iedereen weer op het droge.
Uiteindelijk lijkt alles op zijn pootjes terecht te komen. Nieuwe gevaren liggen echter al weer op de loer. In sommige gebieden rijzen de woningprijzen opnieuw de pan uit. De vraag neemt toe en het aanbod af, oververhitting dreigt wederom. Wat als de hypotheekrente fors gaat stijgen? De komende 20 jaar moeten nog een miljoen woningen worden bijgebouwd, echt tempo wordt nog niet gemaakt. Maar het meest positieve is wel dat de woningmarktsector opnieuw vaandeldrager van de Nederlandse economie aan het worden is. Opnieuw met dank aan onze beleidsmakers uit Europa.